Sunday, July 17, 2011

Cerita Rakyat Mandailing (6)






Sapoken na lewat, atia Si Barlang mangaso di karosi parkarejoannia i dung mangan arian, ro mada sms sian dongannia sahuta na marpandaraman di Bandung. Aha ma isi ni sms i? I ma paboaon bahaso dongan saparrongitannia i mambaen sada parjagalan lontong i dalan Dipatiukur, pas i jolo ni sikola gincat na dong di si. Parjagalan lontong i dibaen ia goarna: “Lontong Medan Ka' Zahra”.
Ise sajo alak kita Mandailing na madung unjung tu Medan, bolas dokonon mang unjung mei mangan lontong sayur. Somalna, manyogot-nyogot i ma panganon ni alak di tano Doli, bahat dei parjagalan na manggadis lontong i topi-topi ni dalan godang i, songon i juo di bagasan ni gang-gang. Pala manyogot mang bahat mei nida alak na mangan lontong sayur di si: “sarapan”, ning alak Medan. Sadebana antong, adong juo um na mangan lupis maia atope sanga na kue-kue atia manyogot-nyogot dompak so kehe tu usahona be.
Ambaen jarangna Si Barlang pasuo dohot dongan saparrongitannia i bope alai madung rap i ranto, tarsonggot juo do ia ba diaroro ni sms i. Dung ibaca ia sms i, na bulus dosir ma ijurnia i bagasan babania. Taringot ia mulak tu gule tauco na marlasiak na mata nadiiris-iris menek-menek, oni adong muse udang laut pangaroncana. So umtabo ilala na mangan lontong i, ipangido mei pira ni manuk na dung ibolgang tambana, palanga antong rondang na marhasang muring, sanga ikan tori na isambal siak. Muda na urang siak dope ilala, adong dei lasiak kariting na rara rongkon bawang na dung igoreng. Tola dei ibuat sanga piga sendok pe asalma leng tahan baba dohot bitua niba ambaen siakna. Dodas dei, dung mangan lontong ra dei kaluar monmon niba jabat ambaen siakna, oni marroan odok sasajegang i muko niba.

Arani pasari-sari lontong sayur i ma da, na bulus ma Si Barlang martalipon tu dongannia i, pajolehna sanga idia boti ari aha sajo do dongannia i marjagal lontong di dalan Dipatiukur, Bandung.
Assalamu’alaikum!” Ning Si Barlang mangkuling dung marsambung tu talipon ni dongannia i.
Wa’alaikum salam”, ning dongannia i antong mangalus.
Ari-arion do homu marjagal lontong sayur di si, Tagor?” Marsapa Si Barlang.
Olo angkang, pukul tonga onom manyogot mang marbukak mami i, tai ira-ira pukul sapulu biasona martutup mei arana manghabis jagalon nami”, ning dongannia i Si Tagor.
Bo, na lancar dei soni usaho i ubege”, ning Si Barlang.
Alhamdulillah angkang, arana mang bahatma alak kita na sian Medan na dung mamboto parjagalan lontongta on, na tu parjagalanta on dei alai sarapan, tarlobi-lobi alak kita na marsikola gincat di son”, ning si Tagor.
Olo’ntong!” Ning Si Barlang targogo sotik.
Andigan do sompat angkang i ro marlao-lao tu Bandung so mandai Lontong Medan jolo angkang i di loponta on?” Marsapa Si Tagor.
Andigan ma ke, nian poken naro tempoma daganak sikola, ampot dabo di si doma pala bisa ioban daganak i dohot induknai marmayam tu Bandung salaos mandai Lontong Medan muyu i”, ning Si Barlang.
Songon i pentong pade, angkang”, ning si Tagor.
Mudah-mudahan mada sompat”, ning Si Barlang.
Soni ma, godang do roa nami di aroro ni angkang i”, ning si Tagor.
Insya Allah”, ning Si Barlang. Dung i, mantak ma alai nadua martalipon.

Sapoken dung i, ro ma mulak sms ni dongannia i di na marsapa sanga lalu do ro si Barlang tu Bandung na giot marmayam i. Ibalos si Barlang antong mandok bahaso inda na lalu arana adong hajat mambaen orja menek di bagas ni laenia, arana get martotak daganakna alakai na menekna di ari ahat. Incogotnai di ari sinayan, nangkan sikola muse ma mulak daganak.
Tai imantong rasokinai, di ari kamis adong mada topek karejo ni si Barlang tu Bandung. Dung marpoket ia dohot alak bagasnia, ambaen na tempo dope antong daganak sikola, jadi dohot ma pinompar ni alai i ma Si Lian na tu Bandung i salaos marmayam bope mang unjung ma danak i marmayam tu Bandung. Pas pukul salapan marangkatma Si Barlang dohot anaknia i Si Lian tu Bandung marmotor bus. Anggo danak i da na sonang ma nida roana nangkan marlao-lao i tu Bandung. I bagasan ni motor bus i na bahat mada sapaan ni danak i tu amangnia Si Barlang muda nida ia na targaduk, atope sanga na so unjung nida ia atia mardalan motor bus i. Biamantong daganak tile, mariari na mompas godang muse.
Dompak nida ia sada bayo si pangido-ido na juguk markombang sila di topi ni dalan godang i, tarida songon na magotap patna sabariba, na bulusma danak i mangkuling: “Yah, peminta-minta yang kakinya sebelah itu pura-pura kali ya”.
Loh, koq pura-pura”, ning Si Barlang.
Di televisi aku pernah lihat peminta-minta yang pura-pura kakinya satu,” ning Si Lian.
Koq bisa?!” Marsapa Si Anggora.
Kakinya ditekuknya di dalam celananya, Yah”, ning Si Lian.
O ... gitu, berarti orang itu bohong donk”, ning Si Barlang, tai sabotulna ia pe naunjung do nida ia alak si pangido-ido na songonian.
Minta-minta koq mesti bohong ya, Yah?!” Marsapa Si Lian.
Mungkin biar orang lebih kasihan kalau melihatnya punya satu kaki”, ning Si Barlang.
Biar orang mau ngasih duit sama dia ya kan, Yah?!” Ning Si Lian.
Iya kali”, ning Si Barlang soni.

Inda lolot dung i, tarpodom antong danak i. Tar sajom dung i, sampema motor bus i tu Padalarang. Biasona, satonga jomnai tolap mei motor i tu Bandung. Ibuat Si Barlang talipon sian cakuknia, oni italipon ia ma Si Tagor: “Assalamu’alaikum”, ning ia dung marsambung tu talipon ni Si Tagor.
Wa’alaikum salam”, ning Si Tagor mangalus.
Mang sampe ma ami di Padalarang, tar satonga jomnai tolap mei gakku tu Bandung”, ning Si Barlang.
Bo ro do lalu angkang i tu Bandung, pade mentong, isompatkon angkang i tu loponta on”, ning Si Tagor.
I ma da, pas mon mangan arian i Bandung, au pe malema ulala”, ning Si Barlang.
Jadima soni, ami painte do da aroro ni angkang i”, ning Si Tagor.
Jai, motor aha do tenggeton so sampe tu parjagalanmi?” Marsapa Si Barlang.
Itengget angkang i ma Bis Kota jurusan Dago sian terminal bus Leuwi Panjang, i lambung ni parjagalanta i de persoan ni Bis Kota i pangabisan. Parjagalanta i ira-ira duapulu meter pardaona sian parsoan ni Bis Kota i. Jongjong pe angkang i di parsoan ni Bis Kota i, tarida mei merek ni parjagalanta i, gorarna “Lontong Medan Kak Zahra”, i siborang dalan”, ning Si Tagor.
Jadima, ro mami”, ning Si Barlang. Dung i, ipamate ia taliponnia i, oni icakukkon ia mulak.

Tolap tu terminal bus Leuwi Panjang, marmijuran mantong sude sewa ni motor i. Si Barlang dohot Si Lian pentong kehe ma alai manjalaki bis kota jurusan Dago. Dung dapot, manaek ma alai tu bagasan ni bis kota i. Nga sadia lolot mardalanma bis kota i erer-kerer soni songon pardalan ni padati. Biamantong, ama na bahat motor atope honda i dalan godang i, oni alak pe nida mardorus-dorus i topi-topi dalan godang i, i siamun dohot siambirang. Tarlobi-lobi musengtong dalan godang i ngada jabat na bolak-bolak songon i Jakarta. Arani i ma da, adong do jabat sajom lolotna so sampe alai tu parsoan ni bis kota i pangabisan, i ma di dalan Dipatiukur, pas ijolo ni sada sikola gincat na margorar Universitas Padjadjaran. So um momo dokonon dot ingoton gorar ni sikola gincat i, i ma so ipaponndok kalak i manjadi UNPAD sajo.

Peto mantong, dung mijur Si Barlang dot anaknia i Si Lian sian Bis Kota i, atia manatap ia orong tu julu, tarida ma disia sada parjagalan na marmerek “Lontong Medan Kak Zahra”, i ginjang ni parjagalan i. Itiop Si Barlang antong tangan siamun ni anaknia i laos manyiborang kalai tu bariba dalan. Tolap tu bariba ni dalan godang i, lao alai tar duapulu meter, oni lalu ma alai tu jolo ni parjagalan i. Dung jongjong alai nadua di jolo ni parjagalan i, mangkuling mantong Si Barlang targogo sotik: “Assalamu’alaikum”.
Wa’alaikum salam, bo ma tolap angkang”, ning Si Tagor laos mangaroroi Si Barlang dohot anaknia i tu jolo ni parjagalan i, dung i marsijalangan kalai di si. Dung i mangkuling mulak Si Tagor: “Keta le tu bagasan, angkang”.
Rontong ning Si Barlang: “Aropku ison ma soni ami pajuguk, so marangin sotik”.
Alaaa ... angkon di sopo na itonga saba an dei angkang so marombus anginna ... hahaha ...”, ning Si Tagor laos tata.
Olo ke”, ning Si Barlang, oni rap juguk ma alai.
On kotu ma, male ma ilala angkang i?” Marsapa Si Tagor.
Olo, sasaulak marngaok ma ulala bitua on ... hehehe ...”, ning Si Bariang laos tata sotik.
Painte angkang satongkin, so pasiap jolo indahanna”, ning Si Tagor.
Jai, tai danak on do na get mangan, anggo jau lontong ma baen”, ning Si Barlang.
Bo, soni do angkang”, ning Si Tagor.
Olo”, ning Si Barlang. Dung i, kehema Si Tagor tu bagasan ni parjagalan i.

Nga sadia lolot ro mantong sada dadaboru palayan ni parjagalan i moroban lontong dohot indahan ramas na margule bulung gadung, oni rondang na markacang muring sangkorot. Dung i jolo ni alai panganon i, mambasu tangan mantong Si Barlang dohot anaknia i so rap mangan. Ompak so mangan marsapa Si Barlang tu si Tagor: “Inda dot kamu langa mangan?”
Na baru mangan dope au, nga tarpainte-inte au be angkang i ambaen male ulala”, ning si Tagor. “Jadi ma soni”, ning Si Barlang, dung i manganma Si Barlang dohot anaknia i.
Salose mangan, ro muse ma kopi na markolas-kolas tu jolo ni Si Barlang. Rontong ning Si Barlang: “Songon kopi ditaan ulala muapna i”.
Olo angkang, kopi na sian luat Pakantan i mei”, ning Si Tagor.
Patut do, ama na uskus kulala”, ning Si Barlang.

Dung isirup Si Barlang kopi na di jolonia i, ipagara ia muse mantong sigaret sabatang. Dung i, mangecek-ecek ma alai di si, manombo rap tata alai di si atia taringot mulak dompak menek-menek di huta.
Olo da, i ma da tangina muda iba na mardongan-dongan di huta, iba na saparrongitan dung lolot pasuo mulak di pangarantoan. Ngada boto taraso mang sajom kalai na mangecek-ecek i. Ambaen na igorit ni Si Lian dope ayahnia Si Barlang so sodar ia na madung lolot kalai di parjagalan i. Alak pentong margonti soluk marroan tu parjagalan i, adong na get mangan, adong muse antong na giot mangan lontong sajo maia tu si, oni na pabungkuskon pe obanon mulak bahat muse antong. Sangajo na rami mada alak na marroan tu parjagalan ni dongannia i, inda marnamantak, tardok do alak kita na sian Medan, jana alak Mandailing, alak Deli, alak Toba, dohot na asing-asingna i.
Biado ilala angkang rasoni lontongna i?” Marsapa Si Tagor.
Pas do boto rasona ulala songon lontong sayur na i Galugur, na ilambung jambatan i adi, donok tu topi ni batang aek i”, ning Si Barlang.
Alaa ... bana mai angkang, na pamasakna alak Galugur dei, i ma parsonduk niba boru parinduri, topet boru tulang niba muse ... hahaha ... ”, ning Si Tagor laos tata.
Olo’ntong baya, songon kantang tu manuk mei ubege, muda iba songon kantang oseng-oseng do, biamantong ale parsonduk niba boru Jawa do ... hahaha ...”, ning Si Barlang laos tata muse.
Bana juo dei angkang, pabolak parkouman goarna... hahaha ...”, ning Si Tagor manambai laos tata mulak.
Aropku da, ke ma jolo upreso karejongku, ila roa niba non muda mang intean dongan-dongan sakarejo jiba, boti inda pade muse ilala”, ning Si Barlang.
Angkang i ma da, tai laos muli tu Cileungsi dung salose karejo, ro angkang i mulak tu son, so idai angkang i muse jolo rondang bolut”, ning Si Tagor.
Oisda, rondang bolut nimu da, manetek muse ma dondong ni ba bo ... hahaha ...”, ning Si Barlang. Dung i marsapa Si Barlang: “Sajia sude ale na ami pangan i?!”
Aso muse dei so get mambayari angkang i, sompat angkang pe ro tu son mang na godangan ilala roa i”, ning Si Tagor tarsongon na goyak roania nida sotik ambaen na get ibayari Si Barlang panganon i.
Inda tola soni ba i, lopo do on, anggo na get pasolkot parkouman do tu bagas man dei ami ro mangulangi”, ning Si Barlang.
Inda sianyang angkang, nangkon be”, leng ning Si Tagor.
Bo rontong obar ni Si Barlang: “Muda nga giot ko, mantak ma ita markoum”, ning Si Barlang salaos patibal epeng salambar i bagasan siteleng ni parjagalan i, oni mangkuling ia mulak: “Ke mami jolo le, insya Allah ro pe ami mulak”, salaos maniop tangan ni anaknia i Si Lian so rap kaluar kalai sian bagasan ni parjagalan i.

Dung lalu tu luar, iambat Si Barlangma motor na menek: “angkot” goarna, i ma nangkan maroban kalai tu Hotel Bungo Sere i dalan Asia-Afrika. Sian bagasan ni angkot i sompat dope Si Barlang mangkuling: “Ke mami, da!” Ning ia salaos mandadah boti tata sotik.
Olo, angkang!” Ning Si Tagor.
Angkot i pentong mardalan ma palan-palan, lolot-lolot murmadao sian parjagalan “Lontong Medan Kak Zahra” i.

Tarsaima jolo da carito on, ampot adong koum-kahanggi na topek marlao-lao di Bandung, anggo sompat maradian di lopo “Lontong Medan Kak Zahra” na di dalan Dipatiukur, i lambung ni UNPAD, pinomat mangan Lontong Medan, na ipamasak boru Parinduri parsonduk ni Bayo Lubis na sian Tamiang – Mandailing Julu.

Bandung, 17 Juli 2011

Na ni surat: Edi Nasution

2 comments:

  1. Bo baya...madung i cubo angkang i Lontong Medan Kak Zahra i rupana...
    Por dobaya roha pasuo dohot si Barlang di si,mangisi boltok sambil markombur kombur, tai dompak i hatiha marsialap ari sajo, marangkat di robur ni hari, mulakna lalu tu jabu pe madung bagas borngin sajo. Magkojarkon anso salose saba ni halak i targan so puaso.
    Di hari jumaat nai, di sogot ni ari, laos marangkat tu huta bariba, sompat do u toktok pintu ni HP ni si Barlang, tai inda mangalus.
    Di sabtu manyogot, laos tu poken , sompat juo u pasahat posan di si, tai inda marbalos juo. Anta nabahat dabo urusan ni si Barlang di Bandung, ning rohangku, pala naso madung martukar no Hp nai baya...

    ReplyDelete
  2. jadima, mudah2an adong kasompatam mulak ita mangecek-ecek di Dipati Ukur, wassalam (Edi Nasution)

    ReplyDelete